استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸ دو گریدی هستند که دارای خواص نزدیکی هستند و در برخی کاربردها میتوانند جایگزین یکدیگر باشند. برای آشنایی بیشتر با تفاوت استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸ ابتدا درباره استیل ۳۱۶ ، سپس استیل ۳۰۸ و در انتها کاربردهای آنها را بخوانید.
فولاد ضد زنگ ۳۱۶
استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸ در ترکیب هم بایکدیگر تفاوت دارند. استیل، یک گرید بر پایه مولیبدن و استیل ۳۰۸ فاقد این آلیاژ است. مولیبدن در گرید ۳۱۶، آن را از مقاومت به خوردگی کلی بهتری نسبت به گرید ۳۰۴ برخوردار میکند. این فولاد، در محیطهای کلریدی، مقاومت به خوردگی حفرهای و شکاف را افزایش میدهد. فولاد ضد زنگ گرید ۳۱۶، از ویژگیهای عالی در شکل گیری و جوشکاری برخوردار است. همچنین، گرید ۳۱۶ دارای مشخصات جوشکاری برجسته ای میباشد. در این فولاد، هنگام جوشکاری بخشهای نازک ، عملیات بازپخت لازم نیست.

گرید ۳۱۶L، در مقایسه با گرید ۳۱۶، کربن کمتری دارد و نسبت به رسوب کاربید در مرزدانه حساس نیست. بنابراین؛ این فولاد به طور گستردهای در اجزای جوش داده شده پیمانه های بزرگ (بیش از ۶ میلی متر)، استفاده میشود. گرید ۳۱۶H، گونه پرکربن این فولاد، مانند گرید ۳۱۶Ti؛ در دماهای بالا نیز کاربرد دارد.
همچنین؛ ساختار آستنیتی در این گریدها، حتی تا دماهای خیلی پایین (دمای کرایوژنیک)، باعث سختی فوق العادهای میشود.
فولاد ضد زنگ ۳۰۸
استنلس استیل ۳۰۸، یک فولاد ضد زنگ آستنیتی است که برای شکل دادن به مواد اولیه در محصولات چدنی، مورد استفاده قرار میگیرد. ۳۰۸ نام AISI برای این فولاد ضد زنگ و S30800 نیز شماره UNS آن میباشد.

در بین فولادهای ضد زنگ، ترکیب فولاد ضد زنگ ۳۰۸؛ به دلیل داشتن مقادیر نسبتاً بالای کروم و نیکل قابل توجه است. کروم، عنصر آلیاژی تعیین کننده فولاد ضد زنگ است. لازم به ذکر است که هرچه کروم بیشتر باشد، مقاومت به خوردگی افزایش مییابد. نیکل در درجه اول برای دستیابی به ریزساختار خاص استفاده میشود. علاوه بر این، در خواص مکانیکی و انواع خاصی از خوردگی تأثیر مفیدی دارد.
هر دو گرید ۳۱۶ و ۳۰۸ از جنس فولاد ضد زنگ، کاربردهای عملی خود را دارند. تفاوت استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸ بسیار کوچک است.
ترکیب شیمیایی استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸
گرید | آهن | کروم | نیکل | منگنز | مولیبدن | سیلیسیوم | کربن | فسفر | گوگرد |
۳۱۶ | متعادل | ۱۶-۱۸.۵% | ۱۰-۱۴% | <2% | ۲-۳% | <1% | <0.03% | <0.045% | <0.03% |
۳۰۸ | متعادل | ۲۰% | ۱۱% | ۲.۰۰% | _ | ۱.۰۰% | ۰.۰۸% | ۰.۰۵% | ۰.۰۳% |
جدول ۱: ترکیبات شیمیایی فولادهای گرید ۳۱۶ و ۳۰۸ برحسب درصد
خواص مکانیکی و فیزیکی
گرید | استحکام کششی (MPa) | تنش تسلیم (MPa) | ازدیاد طول (% in 50 mm) | سختی برینل (HB) |
۳۱۶ | ۵۱۵ | ۲۰۵ | ۴۰ | ۲۱۷ |
۳۱۶L | ۴۸۵ | ۱۷۰ | ۴۰ | ۲۱۷ |
۳۱۶H | ۵۱۵ | ۲۰۵ | ۴۰ | ۲۱۷ |
جدول ۲: خواص مکانیکی فولادهای ضد زنگ گرید ۳۱۶.
Metric | خواص |
۵۸۵ MPa | استحکام کششی |
۲۴۰ MPa | تنش تسلیم |
۱۹۳ GPa | مدول الاستیک |
۰.۲۷-۰.۳۰ | ضریب پواسون |
۵۰% | ازدیاد طول |
۱۳۹ | سختی برینل |
۱۵۵ | سختی نوپ |
۸۰ | سختی راکول |
۱۵۳ | سختی ویکرز |
۸ گرم بر سانتی متر مکعب | چگالی |
۱۷.۳ µm/m°C | ضریب انبساط حرارتی |
۱۵.۲ W/mK | هدایت حرارتی |
جدول ۳: خواص فیزیکی، مکانیکی و حرارتی فولاد ضد زنگ ۳۰۸
جوشکاری استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸
فولاد ضد زنگ گرید ۳۱۶، با کلیه روشهای استاندارد هم جوشی، چه با فلزات پرکننده یا چه بدون آنها، قابلیت جوشکاری فوق العادهای دارد. AS 1554.6 جوشکاری از پیش تعیین شدهی جوش ۳۱۶ با گرید ۳۱۶ و L316 با میله یا الکترود ۳۱۶L (و با معادلهای سیلیکون بالای آنها) میباشد. مقاطع جوش داده شده سنگین وزن در گرید ۳۱۶، برای افزایش مقاومت به خوردگی، به عملیات آنیل کردن بعد از جوشکاری نیاز دارند. این موضوع برای گرید ۳۱۶L لازم نیست. همچنین، گرید ۳۱۶Ti، ممکن است به عنوان یک جایگزین برای فولاد ضد زنگ گرید ۳۱۶، در جوشکاری قطعات سنگین وزن مورد استفاده قرار گیرد.
فولاد ضد زنگ ۳۰۸، دومین نوع از فولاد ضدزنگ است که به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد و اغلب برای جوشکاری روی فولاد ضد زنگ ۳۰۴، رایجترین نوع فولاد میباشد.
کاربرد استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸
به دلیل تفاوت استنلس استیل ۳۱۶ و ۳۰۸ کاربرد گرید ۳۱۶ و ۳۰۸ نیز در زمینه های متفاوت است.
کاربرد فولاد ضد زنگ گرید ۳۱۶
کاربردهای معمولی استیل ۳۱۶ شامل موارد زیر میباشد:
-در لوازم خانگی ( تهیه و تولید غذا ) به ویژه در محیطهای کلریدی
– میزها و تجهیزات آزمایشگاهی.
-تابلوهای حاشیه شهرها، ماشینهای ریلی و تزیینات داخلی اتومبیل
– اتصالات قایق
-کانتینرهای شیمیایی، بخصوص برای حمل و نقل
-مبدلهای حرارتی
-صفحههای ساخته شده یا جوش داده شده برای معدنکاری ، استخراج سنگ معدن و تصفیه آب
-اتصالات و فنر
کاربرد فولاد ضد زنگ گرید ۳۰۸
به عنوان مواد پرکننده هنگام جوشکاری فولاد ضد زنگ گرید ۳۰۴ مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، این فولاد در موارد زیر نیز کاربرد دارد:
-تجهیزات رستورانها و کارخانجات
-مخازن شیمیایی -ساخت سیم جوش